Πρίαμος

Μυθικός βασιλιάς της Τροίας, γιος του Λαομέδοντα. Είχε πολλές γυναίκες και ευνοούμενες, μεταξύ των οποίων σημαντικότερη ήταν η Εκάβη. Ήταν πατέρας 50 παιδιών, τα ονόματα των οποίων αναφέρονται σχεδόν όλα από την παράδοση. Νέος ακόμα είδε την πρώτη καταστροφή της πόλης του· τον πήραν αιχμάλωτο, αλλά αργότερα εξαγοράστηκε και ανοικοδόμησε την Τροία κάνοντάς την ισχυρή και πλούσια. Τον περιγράφουν ως καλό, δίκαιο και αγαπητό στο λαό του, βασιλιά. Η προσωπικότητα και ο πόνος του περιγράφονται σε μια από τις ωραιότερες σκηνές της Ιλιάδας· την εξαγορά του νεκρού του αγαπημένου γιου του Έκτορα. Πέθανε από το χέρι του γιου του Αχιλλέα, Νεοπτόλεμου, πλάι στον οικογενειακό βωμό. Ο Πρίαμος παρακαλεί τον Αχιλλέα να του δώσει το σώμα του νεκρού γιου του Έκτορα για να το θάψει. Παράσταση από ερυθρόμορφο αγγείο του 480 π.Χ. (Βιέννη, Μουσείο Ιστορίας της Τέχνης).

* * *

ο, ΝΜΑ, αιολ. τ. Πέρραμος και Πέραμος, Α

μυθ. γιος τού Λαομέδοντος και βασιλιάς τής Τροίας κατά την εποχή τού Τρωικού Πολέμου, που στον Όμηρο εμφανίζεται ήδη ως γέροντας, πατέρας πενήντα γιων, και ο οποίος ήταν ξακουστός για τα φιλειρηνικά του αισθήματα, τον σεβασμό που έδειχνε για τους εχθρούς του, την ευσέβεια και τη σοφία του.

[ΕΤΥΜΟΛ. Πρόκειται για λ., άγνωστης ετυμολ., πιθ. δάνεια ανατολικής προέλευσης, όπως μπορούμε να υποθέσουμε από το επίθημα -αμο-ς, το οποίο απαντά και σε άλλες δάνειες λ. (πρβλ. βάλσ-αμο-ν, Πέργ-αμο-ς, Τεύτ-αμο-ς). Ο αιολ. τ. Πέρραμος (< *Πέρjαμος) προήλθε από το Πρί-αμος με μετάθεση στη συλλαβή πρι- (pri > pir) λόγω τού -j- που ακολουθούσε κατά την προφορά τής λ. (Πρίjαμος). Για ανάλογη μετάθεση (tri > tir), πρβλ. μέτριος: αιολ. τ. μέτερρος. Η λ. απαντά και στη Μυκηναϊκή στο ανθρωπωνύμιο pirijameja].